Het grote tekort aan grondstoffen als staal, hout en aluminium, en de schaarste aan materialen als computer- en fietsonderdelen, zet een enorme druk op de Limburgse kmo’s. Uit een enquête van Unizo Limburg blijkt dat velen vrezen voor gevolgen als het stilvallen van de productie, het noodgedwongen ontslag van medewerkers en zelfs het aanvragen van het faillissement. “Maar liefst 60% van de kmo’s zegt dat deze schaarste een grotere impact heeft dan de Covid-19-crisis”, zegt Bart Lodewyckx, gedelegeerd bestuurder van Unizo Limburg. De cijfers bevestigen de getuigenissen van Limburgse ondernemers in een eerder artikel op Made in Limburg.
“We zien dat niet alleen kmo’s getroffen worden in de bouw, productie en groothandel, maar bijvoorbeeld ook in sectoren zoals diensten en detailhandel”, zo licht Bart Lodewyckx de resultaten van de enquête toe. “Het gaat hier om te verwachten grondstoffen en materialen zoals staal, hout, pvc en aluminium. Maar bijvoorbeeld ook parfumflessen, computeronderdelen, fietsonderdelen, cartouches voor dispensers van ontsmettingsgel en handzeep. Helemaal zorgwekkend wordt het voor de levering van elektrische componenten. Bijvoorbeeld micro-controllers, waarbij de levertijd van 20 naar 60 weken gaat. Gevolg hiervan is dat de betrokken kmo’s vandaag al moeten bestellen wat ze in de komende 20 maanden nodig gaan hebben. Dit is vrijwel onmogelijk en leidt tot nooit geziene situaties.”
Naast de negatieve invloed van grondstoffenschaarste duiken er nog andere problemen op. “Zo blijkt dat Limburgse kmo’s onvoldoende gewapend zijn om de gestegen prijzen van grondstoffen te kunnen doorrekenen”, aldus nog Lodewyckx. “Bovendien kunnen ze zich ook niet vrijwaren van schadeclaims van klanten. Dat zal onvermijdelijk wegen op hun rendabiliteit. We trekken echt aan de alarmbel en gaan sterk inzetten op sensibilisering en het aanreiken van oplossingen. Zo roepen we de Limburgse boekhouders en accountants op om ook vanuit hun vakgebied ondernemers te informeren en ondersteunen, bijvoorbeeld om factuurvoorwaarden en clausules scherp te stellen.”
De gevolgen die de kmo-bedrijfsleiders signaleren zijn niet gering. De stijging van de grondstofprijzen en het niet kunnen doorrekenen aan de klant, heeft voor 8 op 10 ondervraagden een grote tot zeer grote impact. Bij 7/10 zorgt het voor grote vertragingen bij de uitvoering of levering, en 6/10 krijgt hierdoor nu al klachten van klanten. Niet alleen wordt de groei afgeremd (1/2 zegt dat), er worden ook opdrachten door misgelopen (1/2). Voor 4/10 dreigt de productie stil te vallen, 1/3 speelt klanten kwijt en 1/5 vreest ontslagen te moeten doorvoeren.
“Van alle bedrijven die tijdens de coronamaanden konden doorwerken, zegt 60% nu meer hinder te ondervinden van de grondstoffenschaarste dan van corona. Nog eens 1/5 (17%) schat de impact even groot in. Dat zijn gigantische en dus zeer zorgwekkende cijfers.” Gezien het gaat om mondiale oorzaken is er op vlak van de lokale kmo’s weinig aan te verhelpen. Alle beetjes helpen, zoals het besparen op eigen kosten, het aanleggen van strategische voorraden, het zoeken van andere leveranciers, enzovoort. “Toch blijft de beste remedie om een clausule voor prijsherzieningen op te nemen. Dat kan al veel leed voorkomen”, besluit Lodewyckx.